Dlaczego cierpię na zaparcia?

Mijają godziny, czasem dni, a my zwyczajnie nie odczuwamy potrzeby pójścia do toalety. Zaparcia mogą przytrafić się każdemu. Dla niektórych osób jest to problem przejściowy, ale u innych trudności z wypróżnianiem mogą często powracać. Zawsze jednak jest to nieprzyjemna sytuacja, którą chcielibyśmy jak najszybciej rozwiązać.
Aby zrozumieć, co może być przyczyną zaparć i jak sobie z nimi radzić, musimy wiedzieć, w jaki sposób działa nasze jelito.

Jak działa jelito

Jelito nie jest jedynie prostą strukturą, ale organem, który porusza się razem ze wszystkimi częściami naszego ciała. Za każdym razem, gdy spożywamy posiłki, rozpoczyna się harmonijny taniec, w którym każdy krok prowadzi do kolejnego. Jedzenie szybko przesuwa się do przełyku, następnie powoli do żołądka, gdzie jest rozdrabniane i mieszane, a w dalszej kolejności do jelita, gdzie składniki odżywcze są trawione i wchłaniane. Na koniec, na ostatnim etapie, pozostałości z procesu trawienia i metabolizmu tworzą stolec, który jest „wypychany” w celu całkowitego usunięcia. Wszystko odbywa się dzięki harmonijnym ruchom w procesie zdarzeń obejmującym wszystkie odcinki przewodu pokarmowego.

Dlaczego nie odczuwam już potrzeby pójścia do toalety?

Istnieją sytuacje, w których wszystkie te harmonijne ruchy związane z pracą jelita mogą ulec spowolnieniu. Z tego powodu przestajemy odczuwać potrzebę pójścia do toalety i nie jesteśmy w stanie doprowadzić do wypróżnienia. W takich przypadkach mówi się o zaparciach spowodowanych spowolnionym pasażem jelitowym. Polega to przede wszystkim na zmianie w przemieszczaniu się stolca przez jelito. Na ogół ten rodzaj problemu można przypisać złym nawykom, takim jak:

• nieprawidłowa dieta (zbyt mało wody i produktów bogatych w błonnik, takich jak pełne ziarna, rośliny strączkowe, owoce i warzywa);
• brak aktywności fizycznej lub siedzący tryb życia.
  
  

Do pozostałych przyczyn spowolnionego pasażu jelitowego mogą należeć:

• zmiany dotychczasowych nawyków osobistych lub warunków klimatycznych (np. podczas podróży);
• stosowanie niektórych leków, choroby przewodu pokarmowego lub choroby metaboliczne (takie jak zespół jelita nadwrażliwego, cukrzyca itp.);
• stres, unieruchomienie, konieczność leżenia (zwłaszcza u osób starszych).

W rezultacie dochodzi do sporadycznych wypróżnień (rzadziej niż raz na dwa dni), nie odczuwa się potrzeby oddawania stolca, czasami po wypróżnieniu występuje wrażenie niecałkowitego opróżnienia jelit, a oddawane stolce są na ogół małe i twarde.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza

Zawsze warto skonsultować się z lekarzem, w szczególności jeśli: zaparcia utrzymują się; w stolcu znajduje się krew lub sam stolec ma bardzo ciemny, prawie czarny kolor; odczuwa się potrzebę wypróżnienia, jednak nie dochodzi do oddania stolca; odczuwalny jest uporczywy ból brzucha, występujący od niedawna; naprzemiennie występują dni z zaparciami i dni z miękkimi stolcami, a sytuacja taka trwa przez kilka tygodni/miesięcy.